Als ik op de achterbank van een Indiase nep-taxi zit vraag ik me af waar ik eigenlijk mee bezig ben.
Mijn warme veilige bed in Nederland verruilen voor een kapotte achterbank lijkt opeens niet zo’n goed idee meer. Nachtelijk Delhi schiet voorbij, magere mensen voor hun krotjes, hier en daar een vieze zwerfhond en nergens iets vertrouwds te zien. Onze taxichauffeur rijdt stug door ondanks dat hij ons hoteladres niet weet. Het is verdacht dat hij meer geïnteresseerd is in zijn telefoon en zijn vrienden aan de andere kant van de lijn dan de locatie van ons hotel. Mijn vriendinnen en ik beginnen ons steeds minder op ons gemak te voelen. We hebben onze pinpas en paspoort al in onze onderbroek verstopt voordat we een ontsnappingsplan bedenken.

Het schiet door me heen dat ik India misschien te veel opgehemeld heb tijdens mijn mijmeringen over verre bestemmingen in regenachtig Nederland. Nu ik in India ben is het veel echter en gevaarlijker dan in mijn dromen. “Wat doe ik hier eigenlijk?” schiet het kort door me heen.
Bij de Taj Mahal legt een rasechte Amerikaan de vinger op de zere plek. “En,” zegt hij, “waarom hebben jullie de Taj Mahal bezocht? Om hem te zien of om hem gezien te hebben?” Dit is helemaal geen vreemde vraag. In een tijd waarin je zoveel dingen kunt doen en zien, kun je je afvragen of je het niet alleen maar doet om gedaan te hebben. Je gaat naar India en er zijn een paar must-dones om het land optimaal te beleven: op kameel gezeten: check, Taj Mahal gezien: check, voedselvergiftiging opgelopen: check, tempel bezocht: check.

Ik ga mijn eigen ervaringen na en realiseer me dat ook ik de checklist heb afgewerkt. Ik heb de naar wierook, uitlaatgassen en poep ruikende Indiase lucht geroken die mijn tandarts vijfentwintig jaar geleden ook al zo kenmerkend vond. De viezigheid met eigen ogen gezien die mijn huisgenoot weerzinwekkend noemde en de chaos op straat ervaren die mijn tante al omschreven had. Ben ik alleen maar de herinneringen van anderen aan het bevestigen? Zijn het ervaringen van het niveau: “heb jij de laatste aflevering van Grey’s Anatomy gezien?” Waar je een paar minuten over napraat voordat je op een ander onderwerp overstapt? We volgen allemaal dezelfde route uitgestippeld door de Lonely Planet en als we thuis komen delen we onze verhalen met mensen die hetzelfde hebben gedaan of zouden willen doen.

Zoals de Dalai Lama zegt in zijn ‘The Paradox of Our Age’: we hebben nog nooit zoveel gekund in één mensenleven, maar toch voelt het soms alsof wat we doen veel minder waarde heeft. Mijn ervaringen op een mistige berg in een eenzaam huisje zonder wc en elektriciteit worden op dit moment door iemand anders beleeft. Waarschijnlijk is deze persoon net als ik dankbaar voor de smerige en stinkende hurktoiletten van de Indiase steden waardoor een eenzaam plekje achter een rots aanvoelt als een sanitair walhalla. Mijn India reis is al door meer dan een miljoen mensen gemaakt en er zullen nog veel reizigers volgen. Maar maakt het feit dat een bepaalde ervaring massaal beleefd wordt de herinnering minder waardevol?